Osmanlı Afrika Müslümanlarına Vaizler Gönderdi
Dünyanın her köşesindeki Müslümanları koruyup kollayan Osmanlı Devleti’nin bu tavrını birçok arşiv vesikasında görmekteyiz…
Brüksel’de yapılan bir konferansta (1889) Afrika’da esir ticaretinin yasaklanması hakkında birtakım kararlar alınmıştı. Bu kararlardan biri, konferansa katılan devletlerin müstemlekelerine gönderdikleri misyonerleri himaye etmelerine dairdi. Doğu Afrika’nın ekseriyeti Müslüman olduğu için mesele son derece hassastı. Zîrâ misyonerlerin, Borno ve Sudan’daki Müslümanların itikatlarını bozacak faaliyetler içine gireceklerinde şüphe yoktu. Bunun üzerine Osmanlı Devleti, Müslümanları misyonerlerin şerrinden kurtarmak için Afrika’nın çeşitli yerlerine vaizler gönderilmesini kararlaştırmıştı. Şöyle ki: Vilayetlere, mutasarrıflıklara, Şehremaneti (İstanbul Belediye Başkanlığına) ve Zabtiye Nezâretlerine (Emniyet Müdürlüğüne) bildirilmek üzere:
…Esir ticaretinin yasaklanacağı yerlere gidecek olan misyonerlerin antlaşmayı imzalayan devletler tarafından himâyeleri ve yine bu devletlerin kendi müstemlekelerin- deki kadınlar için muhtaçlar yurdu ve âzat edilen çocuklar için de tâlim-terbiye yuvaları yapılmasını kolaylaştıracakları senette yazılıdır.
Doğu Afrika ahâlisinin çoğu Müslüman’dır ve bu antlaşmadan Osmanlı Devleti’nin de istifade edebileceği açıktır. Bundan dolayı Sudan ve Borno ahâlisinin dine olan bağlılıklarını muhafaza etmek ve bu sayede Avrupalı misyonerlerin Afrika’nın diğer memleketlerindeki Müslümanların itikatlarını bozmalarından kurtarmak için oralara vaizler gönderilip gerekli yerlerde Müslümanlar için muhtaçlar yurdu ve mektepler tesis edilmesi hakkında padişah Hazretlerinin iradesi çıkmıştır. (17-28 Eylül 1890). (Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi)
Category: Tarihi