İlk Evcil Hayvan ve İlk Saban
İnsanların Büyük Başarısı – İlk Evcil Hayvanlar
Pek eski devirlerde insanlar hayvanları sadece av bakımından faydalı buluyor, fakat bazı cinsleri evcilleştirerek istifade etmesini bilmiyorlardı. Sonraları mühim ilerlemeler kaydedildi. Tarihçilerin «Orta taş devri» adını verdikleri devir, kaba âletlerin yerine ince işlenmiş ve iyice bilenmiş âletlerin kullanmasıyla başladı. İnsanlar bu devrede göçebelikten vazgeçip muayyen yerlere yerleştiler. Evcil hayvan sürüleri teşkil ederek, tarla sürmeyi ve çömlekçiliği öğrendiler. Küçük bir kurt cinsinin ıslahından yetiştirilen köpekler ilk evcil hayvanlar oldu. Köpekler, insanların vefakâr bir dostu, emin bir av arkadaşı ve sadık bekçileri haline geldiler. Daha sonra koyun, domuz ve keçilerden istifade edilmeye başlandı. Bronz devrinde evcilleştirilen yabanî bir moğol atı cinsi de, zamanla diğerlerine katıldı.
En Mühim Ziraat Aleti Olan Sabanın İcadı
Dünyanın görünüşünü hiçbir şey saban kadar değiştirmemiştir. Zamanla sık ormanların yerini mümbit tarlalar aldı. İnsanlar seneler boyunca edindikleri tecrübelerle, faydalı bitkileri zehirlilerden ayırt etmeyi öğrendiler. Fakat kulübelerin etrafını çeviren zararlı otları yolmak lâzımdı. Sökülen otların yerindeki kabarık toprağın daha çabuk yeşerdiğini görenler, toprağı kabartarak tohum ekmeyi düşündüler. Kaim ve uçları çatal şeklindeki bir ağaç dalı bu iş için kullanılırken, âleti kazma gibi sallamayıp toprağa batırarak çizgi halinde çekmek fikri tatbik edildi. Saban icat edilmişti! Bu faydalı âleti bronz devrinde daha sağlam bir şekilde yapmak mümkün oldu. Kuvvetli öküzlere çektirilen saban, insanların çok işine yaramıştır. Saban, bugün bile birçok memleketlerde kullanılmaktadır.
Kaynak : Keşifler ve İcatlar Ansiklopedisi – Doğan Kardeş Yayınları
Category: Tarihi
